Câu hỏi: Theo như thông tin từ các phương tiện truyền thông đại chúng, hiện nay ngày càng có nhiều các cơ quan, đơn vị thuộc Nhà nước được trang bị xe công. Tuy nhiên, có nhiều trường hợp sử dụng không đúng mục đích như: đi ăn cưới, đi chùa, đi du lịch… Trong trường hợp sử dụng trái phép như trên thì sẽ bị xử lý ra sao?
Trả lời: Xe công vụ là tài sản của Nhà nước được bàn giao cho các chức danh, các cơ quan Nhà nước sử dụng phục vụ cho hoạt động của mình. Tài sản của Nhà nước đều được quản lý theo pháp luật rõ ràng để tránh những tiêu cực về tham ô, tham nhũng. Đối với xe công vụ nói riêng, việc quản lý, sử dụng được thực hiện theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ Số 32/2015/QĐ-TTg ngày 04 tháng 8 năm 2015 Quy định về tiêu chuẩn, định mức và chế độ quản lý, sử dụng xe ô tô trong cơ quan Nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ. Theo đó, tại điều 16 về chế độ quản lý, sử dụng xe ô tô có quy định như sau “Cơ quan, tổ chức, đơn vị, Ban Quản lý dự án và công ty nhà nước được trang bị xe ô tô theo quy định tại Quyết định này thực hiện việc quản lý xe ô tô theo tiêu chuẩn, định mức”.
Như vậy, mỗi một cơ quan, đơn vị sẽ ban hành ra một quy chế riêng về quản lý việc sử dụng xe công để phù hợp với hoạt động của mình. Trong trường hợp vi phạm các quy định này sẽ bị xử lý kỷ luật, xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự tùy từng mức độ nguy hiểm, thiệt hại thực tế xảy ra.
Trước tiên phải nắm được “Xử lý kỷ luật” là hình thức xử phạt chỉ áp dụng đối với cán bộ, công chức trong các cơ quan Nhà nước. Như đã trình bày bên trên rằng mỗi cơ quan đều có quy chế sử dụng xe công vụ khác nhau. Do đó, sẽ có mức độ và hình thức xử lý kỷ luật đối với người vi phạm các quy chế đó khác nhau. Tuy nhiên, nhìn chung người nào sử dụng xe công vụ trái các quy định này sẽ bị áp dụng các hình thức xử lý như: “Khiển trách; cảnh cáo; hạ bậc lương; buộc thôi việc; giáng chức; cách chức”.
Việc xử lý kỷ luật không loại trừ trách nhiệm xử lý vi phạm hành chính. Nghĩa là hành vi vi phạm có khả năng vừa bị xử lý vi phạm hành chính vừa bị xử lý kỷ luật. Việc xử lý vi phạm hành chính với hành vi sử dụng xe công trái phép được quy định tại điểm b, khoản 2, Điều 7 Nghị định 192/2013/NĐ-CP như sau: Phạt tiền đối với tổ chức thực hiện hành vi bố trí, sử dụng tài sản Nhà nước không đúng mục đích“Từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng trong trường hợp bố trí, sử dụng tài sản là máy móc, trang thiết bị làm việc, tài sản khác có nguyên giá theo sổ kế toán từ 100.000.000 đồng trở lên/01 đơn vị tài sản và xe ô tô”.
- Truy cứu trách nhiệm hình sự
Trong trường hợp hành vi sử dụng trái phép xe công vụ nghiêm trọng và gây ra hậu quả thiệt hại nặng nề hơn và thỏa mãn đầy đủ các dấu hiệu của cấu thành tội phạm thì có khả năng sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo “Tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” được quy định tại điều 219, Bộ luật hình sự năm 2015. Theo đó, hình phạt được áp dụng tại khung cơ bản là cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 1 đến 5 năm. Tại khung tăng nặng, hành vi còn có thể bị phạt tù từ 3 đến 12 năm.
Tuy nhiên, trên thực tế chỉ truy cứu trách nhiệm hình sự với những hành vi thật sự nguy hiểm, gây thất thoát lớn về tài sản từ 100.000.000 đồng trở lên. Do đó, hành vi sử dụng xe công vụ trái mục đích thông thường sẽ bị xử lý kỷ luật và xử lý vi phạm hành chính như đã phân tích ở trên.
Kết luận, hành vi sử dụng xe công vụ trái các quy định của pháp luật và quy định nội bộ của các cơ quan, đơn vị Nhà nước sẽ bị xử lý kỷ luật, xử lý vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự tùy từng mức độ nguy hiểm của hành vi và thiệt hại thực tế xảy ra.
Luật sư – Nguyễn Văn Tuấn – Giám Đốc Công ty Luật TGS
Ông là một luật sư giỏi có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực đất đai. Luật sư đã tham gia tranh tụng nhiều vụ án tranh chấp đất đai, vụ án hình sự, kinh tế, thương mại,.. trên toàn quốc.
Luật sư Nguyễn Đức Hùng – Phó Giám Đốc Công ty Luật TGS
Thạc sĩ, Luật sư Nguyễn Đức Hùng là một luật sư giỏi, đã từng công tác tại Công ty Luật TNHH NHB và nhiều công ty luật có thương hiệu khác, với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Đất đai, hình sự, dân sự..
Luật sư Nguyễn Đức Hùng – Luật sư Công ty Luật TGS
Luật sư Đức Hùng từng công tác tại nhiều tổ chức hành nghề luật sư uy tín, có nhiều năm kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực tranh tụng hình sự, đất đai, tranh chấp dân sự, hôn nhân gia đình.
Luật sư Hà Huy Sơn – Luật sư Công ty Luật TGS
Là một luật sư giỏi trong lĩnh vực hình sự. Với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Hình Sự, luật sư Hà Huy Sơn đã gây dựng được cho mình thương hiệu riêng và sự uy tín vững chắc đối với khách hàng.