Hãng nghiên cứu thị trường Statista (Đức) vừa công bố báo cáo Made In Country Index 2017, khảo sát hơn 43.000 người tiêu dùng tại 52 quốc gia, vùng lãnh thổ (đại diện cho khoảng 90% dân số thế giới) để tìm ra sản phẩm nước nào được tin tưởng nhất thế giới.
Trong khảo sát, người tham gia sẽ được hỏi 3 câu hỏi: “Bạn cảm thấy thế nào về sản phẩm”, “Nhận thức của bạn về nó thay đổi thế nào trong 12 tháng qua”, “Đặc điểm nào sau đây khiến bạn nghĩ đến sản phẩm của quốc gia / vùng lãnh thổ này”. Các đặc tính sản phẩm được đưa ra là Tính kinh tế, Mức độ công bằng trong sản xuất, Sự độc đáo, Hàng thật, Thiết kế xuất sắc, Công nghệ tiên tiến, Chất lượng cao, Độ bền, Độ bảo mật và Khả năng chứng tỏ vị thế. Trên thế giới, đứng đầu danh sách năm nay là Đức, khi được 13 quốc gia lựa chọn là đáng tin cậy nhất. Sản phẩm của doanh nghiệp nước này được đánh giá cao nhất thế giới về Chất lượng, bất chấp scandal gian lận khí thải của Volkswagen năm ngoái. Họ đạt điểm cao nhất (100 điểm), theo sau là Thụy Sĩ (98) và EU (92). Các đại diện châu Âu thống trị top 10. Nhật Bản là quốc gia duy nhất đến từ châu Á trong top này, với vị trí thứ 8, đồng hạng Mỹ và Pháp.Sản phẩm từ Italy được đánh giá cao nhất về Sự độc đáo và Thiết kế. Trong khi đó, sản phẩm Nhật Bản được hơn nửa người tham gia nhận định có Công nghệ tiên tiến nhất. Theo đó, Việt Nam được 34 điểm, đứng thứ 46 trong danh sách. Nhìn chung, hàng Việt Nam được nhận định có chất lượng và giá cả thấp, với hầu hết các đặc tính sản phẩm dưới trung bình thế giới. Trong khi đó, hàng hóa Trung Quốc xếp áp chót (thứ 49), với chỉ 28 điểm. Iran đứng cuối cùng với 27 điểm. Hàng Việt Nam và Trung Quốc đều được đánh giá cao về tính kinh tế (Very good value for money) tuy nhiên so với hàng Trung Quốc thì hàng hóa “Made in Vietnam” vẫn được tin dùng hơn.
Bảng báo cáo Made In Country Index rất có ý nghĩa bởi nó là chỉ số điều tra toàn cầu đưa ra những định nghĩa đáng tin cậy về giá trị tiêu chuẩn cho sức mạnh thương hiệu ở các quốc gia khác nhau và đánh giá minh bạch giá trị nhãn hiệu. Thời gian qua, một số cá nhân, đơn vị nhập khẩu sản phẩm “Made in China” song lại bán với thương hiệu Việt đã khiến người tiêu dùng cảm thấy bị lừa dối, điển hình gây xôn xao dư luận là vụ Khăn lụa Khaisilk gắn mác “Made in Vietnam”. Dưới góc độ pháp lý, người thực hiện hành vi này đã vi phạm pháp luật hiện hành. Bởi, theo Điều 8, Nghị định 185/2013/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bằng Nghị định số 124/2015/NĐ-CP – “hàng hóa có nhãn hàng hóa, bao bì hàng hóa ghi chỉ dẫn giả mạo về nguồn gốc hàng hóa, nơi sản xuất, đóng gói, lắp ráp hàng hóa” sẽ bị coi là hàng giả.
Ngoài ra, khoản 1, Điều 3, Nghị định 19/2006/NĐ-CP quy định, xuất xứ hàng hóa là “nước hoặc vùng lãnh thổ nơi sản xuất ra toàn bộ hàng hóa hoặc nơi thực hiện công đoạn chế biến cơ bản cuối cùng đối với hàng hóa trong trường hợp có nhiều nước hoặc vùng lãnh thổ tham gia vào quá trình sản xuất hàng hóa đó”. Điều 15, Nghị định 43/2017/NĐ-CP quy định về ghi nhãn hàng hóa cũng nêu rõ: “Tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu tự xác định và ghi xuất xứ đối với hàng hóa của mình nhưng phải bảo đảm trung thực, chính xác, tuân thủ quy định pháp luật về xuất xứ hàng hóa hoặc các Hiệp định mà Việt Nam đã tham gia hoặc ký kết” và “Cách ghi xuất xứ hàng hóa được quy định như sau: Ghi cụm từ “sản xuất tại” hoặc “chế tạo tại”, “nước sản xuất”, “xuất xứ” hoặc “sản xuất bởi” kèm tên nước hoặc vùng lãnh thổ sản xuất hàng hóa đó”.
Trong trường hợp sản phẩm do tổ chức, cá nhân nhập khẩu về Việt Nam là sản phẩm đã được sản xuất ra toàn bộ hoặc thực hiện công việc chế biến cơ bản cuối cùng tại Trung Quốc, thì hàng hóa này phải được coi là có nguồn gốc, xuất xứ từ Trung Quốc. Việc thay đổi bao bì đóng gói và tháo dỡ hay lắp ghép các lô hàng, đóng chai, lọ, đóng gói, bao, hộp và các công việc đóng gói bao bì đơn giản khác sẽ không được coi là làm thay đổi nguồn gốc, xuất xứ của hàng hóa theo Điều 9, Nghị định 19/2006/NĐ-CP.
Nếu tổ chức, cá nhân bán hàng hóa mà trên bao bì hàng hóa hoặc nhãn hàng hóa có chỉ dẫn “Made in Vietnam” trong khi hàng hóa thực chất là “Made in China” thì hành vi này bị coi là buôn bán hàng hóa giả mạo nhãn hàng hóa, bao bì hàng hóa. Trong trường hợp nếu hành vi đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm, người thực hiện hành vi có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về “Tội sản xuất, buôn bán hàng giả”. Theo đó, mức hình phạt cao nhất của tội này lên đến 15 năm nếu hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật có giá trị từ 500 triệu đồng trở lên.
Dưới góc độ bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, tổ chức, cá nhân bán hàng nhập khẩu từ Trung Quốc nhưng lại “nhập nhèm” là hàng sản xuất tại Việt Nam, có thể bị coi là hành vi “Che giấu thông tin hoặc cung cấp thông tin không đầy đủ, sai lệch, không chính xác cho người tiêu dùng theo quy định” và có thể bị phạt ở mức từ 10-20 triệu đồng đối với cá nhân vi phạm hoặc gấp đôi đối với tổ chức vi phạm. Trường hợp hành vi trên gây thiệt hại nghiêm trọng cho người tiêu dùng thì có thể bị xem xét để xử lý về tội “Lừa dối khách hàng”.
Trong thế giới ngày nay, giá trị một vật luôn được tạo nên từ hai yếu tố: Giá trị vật chất và Giá trị tinh thần. Giá trị vật chất là các ích lợi lý tính mà thương hiệu mang lại còn giá trị tinh thần là những ích lợi về tinh thần mà thương hiệu tạo ra. Giá trị thương hiệu chính là phần giá trị cộng thêm (hay còn gọi là giá trị gia tăng) của hàng hoá. Một sản phẩm sẽ chỉ là hàng hóa nếu nó không có thương hiệu. Thương hiệu là phần tạo ra các giá trị cảm tính cho người tiêu dùng khi họ sử dụng hàng hóa. Chính vì vậy, việc bảo vệ và phát triển thương hiệu “ made in…” là vô cùng quan trọng đối với mỗi quốc gia.
Luật sư – Nguyễn Văn Tuấn – Giám Đốc Công ty Luật TGS
Luật sư Tuấn đạt được nhiều kinh nghiệm tư vấn pháp luật trong các lĩnh vực như khai thác khía cạnh thương mại của Quyền Sở hữu trí tuệ, viễn thông, đầu tư, doanh nghiệp, bất động sản…
Khúc Thị Thu – Chuyên Gia Tư Vấn Về Sở Hữu Trí Tuệ
Là một luật sư giỏi trong lĩnh vực Sở Hữu Trí Tuệ. Đã tham gia tư vấn cho các Khách hàng trong và ngoài nước về các vấn đề về đăng ký bảo hộ và giải quyết tranh chấp về Nhãn hiệu, Thương hiệu, Kiểu dáng, Sáng chế,... hiện bà là Trưởng Phòng Nhãn hiệu của văn phòng luật TGS.
Nguyễn Thị Oanh – Chuyên Gia Tư Vấn Về Sở Hữu Trí Tuệ
Là một chuyên viên giỏi trong lĩnh vực Sở Hữu Trí Tuệ, doanh nghiệp. Đặc biệt bà Oanh chuyên tư vấn giải đáp mọi thắc mắc về giấy phép con như: giấy phép hoạt động cho thuê lại lao động, kiểm nghiệm mỹ phẩm,....
Trần Mai Hương – Chuyên Gia Tư Vấn Về Sở Hữu Trí Tuệ
Là chuyên gia pháp lý về lĩnh vực Sở Hữu Trí Tuệ. Đặc biệt bà Thu là chuyên gia tư vấn giải đáp mọi thắc mắc về nhãn hiệu, sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, bản quyền tác giả,...