Câu hỏi:
Chào luật sư, tôi được biết là các bị can, bị cáo được mời người bào chữa cho mình là các luật sư hoặc một vài đối tượng khác
Vậy tôi muốn hỏi là trước đó khi chưa bị khởi tố, người bị tố cáo và kiến nghị khởi tố có quyền được mời luật sư bào chữa để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình hay không?
Trả lời:
Chào bạn, chúng tôi đã nhận được những vấn đề thắc mắc của bạn liên quan đến việc “bảo vệ quyền và lợi ích của người bị tố cáo, người bị kiến nghị khởi tố”. Sau đây, Luật sư bào chữa tại Hà Nội thuộc công ty Luật TNHH TGS sẽ đưa ra ý kiến trả lời như sau.
Quyền bào chữa là được pháp luật tố tụng hình sự ghi nhận rất rõ ràng và trở thành một nguyên tắc của tố tụng hình sự ở nước ta. Cụ thể tại Điều 16, Luật tố tụng hình sự năm 2015 quy định như sau: “Người bị buộc tội có quyền tự bào chữa, nhờ luật sư hoặc người khác bào chữa […]” Trong đó, đối tượng được bào chữa nêu trên là “người bị buộc tội”. Người bị buộc tội ở đây bao gồm tất cả: người bị tố cáo, người bị kiến nghị khởi tố, bị can, bị cáo.
Trước đó, Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003 chưa có quy định cụ thể về người bị tố cáo, bị kiến nghị khởi tố mời người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho mình. Do đó, trên thực tế nhiều người muốn mời luật sư bào chữa cho mình khi bị cơ quan Công an triệu tập khi có đơn tố cáo nhưng bị trả lời là chưa có quy định cụ thể nên không chấp nhận. Từ đó ảnh hưởng rất nhiều tới quyền và lợi ích hợp pháp của người bị tố cáo, người bị kiến nghị khởi tố.
Như vậy, nhằm bảo vệ tốt hơn quyền và lợi ích của người bị tố cáo, người bị kiến nghị khởi tố để tránh oan sai trong tố tụng, Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 đã bổ sung một điều khoản về vấn đề này để đảm bảo quyền được bào chữa của người bị tố giác, bị kiến nghị khởi tố.
Cụ thể tại khoản điều 83, Bộ luật tố tụng hình sự 2015 về Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị tố giác, người bị kiến nghị khởi tố như sau: “Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị tố giác, người bị kiến nghị khởi tố là người được người bị tố giác, người bị kiến nghị khởi tố nhờ bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp”. Như vậy, kể cả khi chưa có các quyết định khởi tố, truy tố mà từ khi bị tố cáo, bị kiến nghị khởi tố thì một người cũng có quyền yêu cầu cơ quan Công an đảm bảo quyền lợi của mình theo quy định trên. Do đó, Công an không được lấy lý do pháp luật chưa quy định để từ chối các yêu cầu liên quan của người bị tố giác nữa. Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị tố cáo có thể là: Luật sư, bào chữa viên nhân dân, trợ giúp viên pháp lý hay người đại diện.
Cũng tại điều luật này đã quy định các quyền của người bảo vệ quyền và lợi ích hợp háp cho người bị tố giác, bị kiến nghị khởi tố để đảm bảo quyền lợi cho thân chủ như sau: “ Đưa ra chứng cứ, tài liệu, đồ vật, yêu cầu; Kiểm tra, đánh giá và trình bày ý kiến về chứng cứ, tài liệu, đồ vật liên quan và yêu cầu người có thẩm quyền tiến hành tố tụng kiểm tra, đánh giá; Có mặt khi lấy lời khai người bị tố giác, người bị kiến nghị khởi tố và nếu được Điều tra viên hoặc Kiểm sát viên đồng ý thì được hỏi người bị tố giác, người bị kiến nghị khởi tố. Sau mỗi lần lấy lời khai của người có thẩm quyền kết thúc thì người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị tố giác, người bị kiến nghị khởi tố có quyền hỏi người bị tố giác, người bị kiến nghị khởi tố; Có mặt khi đối chất, nhận dạng, nhận biết giọng nói người bị tố giác, người bị kiến nghị khởi tố; Khiếu nại quyết định, hành vi tố tụng của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng”.
Trên đây là ý kiến pháp lý để tham khảo của Luật sư bào chữa tại Hà Nội thuộc công ty luật TNHH TGS liên quan đến vấn đề “bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị tố cáo, người bị kiến nghị khởi tố” theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015.
Luật sư – Nguyễn Văn Tuấn – Giám Đốc Công ty Luật TGS
Luật sư Tuấn đạt được nhiều kinh nghiệm tư vấn pháp luật trong các lĩnh vực như khai thác khía cạnh thương mại của Quyền Sở hữu trí tuệ, viễn thông, đầu tư, doanh nghiệp, bất động sản…
Khúc Thị Thu – Chuyên Gia Tư Vấn Về Sở Hữu Trí Tuệ
Là một luật sư giỏi trong lĩnh vực Sở Hữu Trí Tuệ. Đã tham gia tư vấn cho các Khách hàng trong và ngoài nước về các vấn đề về đăng ký bảo hộ và giải quyết tranh chấp về Nhãn hiệu, Thương hiệu, Kiểu dáng, Sáng chế,... hiện bà là Trưởng Phòng Nhãn hiệu của văn phòng luật TGS.
Nguyễn Thị Oanh – Chuyên Gia Tư Vấn Về Sở Hữu Trí Tuệ
Là một chuyên viên giỏi trong lĩnh vực Sở Hữu Trí Tuệ, doanh nghiệp. Đặc biệt bà Oanh chuyên tư vấn giải đáp mọi thắc mắc về giấy phép con như: giấy phép hoạt động cho thuê lại lao động, kiểm nghiệm mỹ phẩm,....
Trần Mai Hương – Chuyên Gia Tư Vấn Về Sở Hữu Trí Tuệ
Là chuyên gia pháp lý về lĩnh vực Sở Hữu Trí Tuệ. Đặc biệt bà Thu là chuyên gia tư vấn giải đáp mọi thắc mắc về nhãn hiệu, sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, bản quyền tác giả,...